Het Drentse Aa-gebied, het Elperstroomgebied en het Drents-Friese Wold en Leggelderveld zijn Drentse gebieden met belangrijke natuurwaarden. De gebieden maken deel uit van het Natura 2000-netwerk. Provincie Drenthe is verantwoordelijk voor het behalen van de doelen die vanuit Natura 2000 voor deze gebieden zijn gesteld. Daarom is het belangrijk om regelmatig in kaart te brengen hoe het gesteld is met de doelen.
Het Drentsche Aa-gebied, het Elperstroomgebied en het Drents Friese Wold – Leggelderveld zijn alle drie aangewezen voor een aantal habitattypen waarvoor behouds- en kwaliteitsdoelstellingen gelden.
Een habitattype is een levensgemeenschap van planten en dieren met bijzondere geografische, abiotische en biotische kenmerken. Een habitattype is primair gedefinieerd op basis van een aantal vegetatietypen. Om vast te stellen hoe habitattypen verspreid zijn over een gebied wordt een vegetatiekartering uitgevoerd, op basis waarvan een habitattypenkaart wordt opgesteld.
De habitattypenkaarten voor de genoemde gebieden worden momenteel geactualiseerd en het bleek dat er nog enkele gebiedsdelen waren waarvan geen actuele gegevens beschikbaar waren. Daarom heeft de provincie Drenthe ons gevraagd een quickscan en vegetatiekartering uit te voeren in deze gebieden.
Voorafgaand aan het veldwerk brachten onze doorgronders door middel van GIS en ander literatuuronderzoek in kaart waar de aanwezigheid van een habitattypen uitgesloten kan worden. Op deze plekken was een veldbezoek niet nodig. In het overgrote deel van de te onderzoeken gebieden kon een habitattype niet op voorhand worden uitgesloten. In deze gebieden is een vegetatiekartering uitgevoerd, waarbij in het veld vlakken zijn getekend, waarbinnen hetzelfde vegetatietype voorkomt. Deze vegetatietypen konden na het veldwerk vertaald worden naar een habitattype.
Een bijzonder habitattype dat we in het Drentsche Aa-gebied aantroffen is het blauwgrasland. Hier komen zeldzame soorten voor zoals blonde zegge, blonde x geelgroene zegge, parnassia en moeraswespenorchis. Verder zijn in het Drentse Aa-gebied armbloemige waterbies, groenknolorchis en teer guichelheil aangetroffen. Deze laatste soort is in 2023 voor het eerst in dit gebied gevonden. Op de foto bij dit artikel is het habitattype overgangs- en trilvenen te zien, met veel moeraskartelblad.
Ook in het Elperstroomgebied vonden we het bijzondere habitattype blauwgrasland, waarin de zeldzame soorten blonde zegge, vlozegge, blonde x geelgroene zegge, blauwe knoop en kleine valeriaan voorkomen.
In het Drents-Friese Wold zijn ondermeer de bijzondere habitattypen heischrale graslanden en vochtige heiden aanwezig. De heischrale graslanden zijn deels goed ontwikkeld met soorten zoals valkruid en liggende vleugeltjesbloem. In de vochtige heide en het hoogveen vonden we veel soorten veenmossen. Bijzonder is ook de zeer grote populatie beenbreek in de vochtige heide en het hoogveen.
Met de resultaten van de quickscans en vegetatiekarteringen in het Drentse Aa-gebied, het Elperstroomgebied en het Drents-Friese Wold en Leggelderveld heeft de Provincie Drenthe kwetsbare natuur weer beter in kaart en kan men verder aan de slag om deze kwetsbare natuur nog beter te beschermen.
