In de afgelopen jaren vielen sommige beken in Brabant geregeld (gedeeltelijk) droog over een grote lengte en voor een lange periode. Voor de drie Brabantse waterschappen aanleiding om de balans op te maken over de effecten van droogte van 2018 tot en met 2020. ATKB heeft samen met de waterschappen een analyse uitgevoerd naar de effecten van droogte op de visstand in Brabantse beken. Verwacht wordt dat klimaatverandering en het toenemende gebruik van grondwater het effect van droogte op de natuur in de toekomst versterkt.
Of de droogte een negatief effect heeft op de visstand is onderzocht aan de hand van gegevens uit de visstand bemonsteringen die in de afgelopen jaren zijn uitgevoerd. Daarbij is een vergelijking gemaakt tussen de jaren 2012-2017 (‘normale’ jaren) en de jaren 2018-2020 (droge jaren). Visstand bemonsteringen in de beken zijn geregeld (eens per 3 of 6 jaar) uitgevoerd vanuit verplichtingen voor de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW).
ATKB heeft veel van deze bemonsteringen uitgevoerd in de beheergebieden van de Brabantse waterschappen en heeft daardoor veel kennis en gegevens verzameld.
Kwetsbare vissoorten bermpje en riviergrondel
Uit de vergelijking blijkt dat zowel de soortenrijkdom als het aantal vissen in de Brabantse beken afneemt als gevolg van droogte. Dit toont de kwetsbaarheid van vis in de kleine Brabantse beken. Het meest kwetsbaar voor droogte zijn de typische stroming minnende beekvissen zoals bermpje en riviergrondel. De beschikbare data die voor de analyse zijn gebruikt blijken te beperkt om de precieze effecten van droogte op de ontwikkeling van alle vissoorten te doorgronden. Het opzetten van een specifiek meetnet om deze ontwikkelingen nauwkeurig te volgen is een sterkte aanbeveling. Meer kennis leert hoe we vissen (beter) kunnen beschermen bij een veranderend klimaat.
Hoe de vergelijking tussen ‘normale’ en ‘droge’ jaren precies is uitgevoerd en wat de eerste bevindingen zijn, is uitgebreid te lezen in Visionair, juni 2021. Lees het artikel via de link 549515 (wur.nl). Een tweede artikel is verschenen in Visionair, september 2021. Zodra de link beschikbaar is zullen wij deze ook delen.