In Zeeuws-Vlaanderen voert het waterschap Scheldestromen verschillende projecten uit om het watersysteem toekomstbestendig te maken. In het project “Herinrichting Kruispolder” worden kavels en waterlopen efficiënter ingedeeld om het watersysteem te verbeteren. Daarvoor worden onder andere dammen en duikers verwijderd. Het waterschap Scheldestromen heeft ATKB gevraagd om voorafgaand aan de werkzaamheden ter plaatse van tachtig dammen de bodemkwaliteit in kaart te brengen.
Bodemonderzoek
Voordat we met een grondboor aan de slag gingen, was al een vooronderzoek uitgevoerd conform de NEN 5725 en het handelingskader PFAS. Op basis van deze gegevens stelden we een onderzoeksplan op waarmee we in het veld aan de slag gingen. Gezien de ligging wordt daarbij ook rekening gehouden met de mogelijke aanwezigheid van PFAS en asbest. Naast de bodemkwaliteit onderzochten we ook of het asfalt, dat op enkele dammen aanwezig is, teer bevat en of de fundatie van de verharding geschikt is voor hergebruik.
PFAS in grond en baggerspecie
PFAS is een afkorting voor poly- en perfluoralkylstoffen. Daaronder vallen bijvoorbeeld stoffen als PFOS en PFOA. PFAS komt voor in de bodem in Nederland en Europa en nog niet opgenomen in bestaande wet- en regelgeving. Met PFAS belaste grond en baggerspecie mogen daarom niet zomaar opgepakt worden. Daardoor stagneert het werken met grond en baggerspecie waarin PFAS wordt aangetroffen. Het handelingskader wil de stagnatie oplossen, maar tegelijkertijd voorkomen dat er nieuwe risico’s voor de gezondheid en het milieu ontstaan. Ook zorgt het handelingskader ervoor dat PFAS-houdende grond en baggerspecie niet naar minder belaste gebieden worden verspreid. Het handelingskader en de uitleg zijn hier te vinden: Handelingskader voor hergebruik van PFAS-houdende grond en baggerspecie | Informatiepunt Leefomgeving (iplo.nl)
Inmiddels is de bodemkwaliteit ter plaatse van de dammen in kaart gebracht. Daaruit blijkt dat de grond van het grootste deel van de dammen geschikt is voor hergebruik binnen de Kruispolder. Bij de overige dammen zijn aandachtspunten aangetroffen op het gebied van PFAS, PAK’s, zink en/of asbest. Bij één dam is het asfalt teerhoudend en bij twee dammen is de funderingslaag niet geschikt voor hergebruik.
Bodemsanering
Diverse dammen (circa dertig) worden voorafgaand aan de herontwikkeling gesaneerd. Wij stelden een plan van aanpak op voor het saneren van de dammen. Vanaf eind augustus is een van onze milieukundig begeleiders gestart met het begeleiden van de saneringswerkzaamheden. Daarbij nemen we uiteraard de geldende veiligheidsmaateregelen in acht volgens de CROW 400 Werken in en met verontreinigde bodem. Met het evaluatierapport van de saneringswerkzaamheden kan het waterschap Scheldestromen straks verder aan het werk om het watersysteem in de Kruispolder toekomstbestendig te maken.
